Historia parafii

Parafię w Krzynowłodze Małej odnotowano wraz z parafią Krzynowłoga Wielka w 1443 roku, kiedy biskup płocki Paweł Giżycki utworzył nowy archidiakonat pułtuski i określił jego granice z archidiakonatem płockim. Zapewne została założona przez księcia Janusza I (zmarł w 1429 r.) lub jego wnuka księcia mazowieckiego Bolesława IV. W akcie nadania z 1439 roku nie ma wzmianki o prawie patronatu, tak istotnym dla właściciela wsi parafialnej. Nosiła wezwanie św. Dominika, a uroczystości kościelne przypadały na 5 sierpnia.

W XVI wieku parafia Krzynowłoga należała do powiatu przasnyskiego. W skład parafii wchodziły wsie: Krzynowłoga (Krziwanoga), Romany Janowięta, Romany Muszaki, Romany Koziorki, Romany Wszebory, Romany Górskie, Romany Zlothokiers, Romany Zalesie, Loge, Łanięta, Łoje, Kaki, Łuby, Kaki Mroczki, Goszki Wąsosze, Ostrowo-Kokarze, Krajewo Wierciochy, Ostrowo?Zbrochy, Mosthowe, Krajewo Darmopychy, Krajewo Wielkie, Krajewo Falki, Krajewo Czepki, Krajewo Kłodki, Kawieczyno Saxary, Serwatki Kawieczyno, Kawieczyno Sylamy, Chmieleń, Orzeczki Chmieleń, Krajewo Bohusze, Pajki, Chmielonek, Dembskie, Rudniki Stradniki, Rudno Jeziorowo, Rudno Kosziki, Rudno Kmiecie Adamowe, Morawy Wielkie, Wawry, Morawy Śliwki, Morawy Kalisze, Borowe, Malinowo Łazowe, Ostrowo Dyle, Ostrowo Przebory, Mroczki, Wiszniowiec. W 1530 roku parafia Krzynowłoga Mała należała do dekanatu ciechanowskiego. Za­rządzeniem z 10 września 1693 roku Andrzej Chryzostom Zału­ski, biskup płocki, przeprowadził reorganizację podległej diecezji. Parafia Krzynowłoga Mała została przyłączona do dekanatu prza­snyskiego. Pod koniec XVIII wieku Krzynowłoga Mała położo­na w województwie mazowieckim, ziemi ciechanowskiej, powie­cie i dekanacie przasnyskim, należała do archidiakonatu i oficjała- tu pułtuskiego. Od wschodu graniczyła z parafią Krzynowłoga Wielka, od południa z parafią przasnyską, na zachodzie z parafia­mi: węgierską, pawłowską i dzierzgowską, a od północy z parafią j anowską.

W 1817 roku do parafii należały oprócz Krzynowłogi Małej in­ne miejscowości: Pajki, Masiak, Krajewo Kłodki, Krajewo Cepki, Krajewo Zalesie, Krajewo Wielkie, Krajewo Darmopychy, Bystre Kurzyny, Borowe Chrzany, Borowe Gryki, Krajewo Wierciochy, Romany Janowięta, Romany Górskie, Romany Szebory, Rudno Kmiecie, Rudno Jeziorowe, Rudno Kosiły, Kaki Mroczki, Zbro­chy, Romany Tuski, Paczuski, Dembe Wielkie, Dembe Wąski, Kawieczyno Serwatki, Kawieczyno Syłamy, Kawieczyno Saksary, Łanięta, Łoje, Ostrowc Dyle, Ostrowe Stańczyki, Ostrowe Kopcie, Ostrowe Kokacze, Ostrowc Przedbory, Morawy Wielkie, Morawy Kalisze, Morawy Śliwki, Goski Wąsosie, Jastrzembiec i Chmie­leń. Ogółem 1169 mężczyzn i 1154 kobiety. Żydów mieszkało w parafii: 51 mężczyzn i 96 kobiet.

W początku XX wieku do parafii Krzynowłoga Mała należały: Krzynowłoga Mała, Borowe Chrzany, Borowe Gryki, Bystre Kurzyny, Chmieleń, Chmielonek, Dębe Wąski, Goski Wąsosze, Jastrzębiec, Kaki Mroczki, Kawieczyno Saksary, Kawieczyno Selamy, Kawieczyno, Serwatki, Krajewo Wielkie, Krajewo Darmopychy, Krajewo Cepki, Krajewo Kłódki, Krajewo Wierciochy, Łanięta, Łoje, Maryanowo, Masiak Szlachecki, Morawy Kalisze, Morawy Śliwki, Morawy Wielkie, Ostrowe Dyle, Ostrowe Kokocze, Ostrowe Kopcie, Ostrowe Przedbory, Ostrowc Zbrochy, Pacuszki, Pajki, Romany Fuszki, Romany Górskie, Romany Jano-więta, Romany Sebory, Rudno Jeziorowe, Rudno Kmiece, Rudno Koszły, Wiktorowo, Zalesie i gajówka Masiak Dworski.

Pod koniec 1963 roku przeprowadzono reformę administracyjną diecezji płockiej. Dekretem z 1 stycznia 1964 roku administrator apostolski biskup Jan Wosiński utworzył 4 nowe dekanaty. Jednym z nowo powstałych dekanatów był dekanat chorzelski, do którego przyłączono parafię w Krzynowłodze Małej. Papież Jan Paweł II bullą ?Totus Tuus Poloniae Populus”, wydaną 25 marca 1992 roku, przeprowadził reorganizację diecezji w Polsce. W nurcie zmian znalazła się parafia krzynowłoska. Po przyłączeniu części parafii z dekanatu chorzelskiego do Diecezji Łomżyńskiej, parafię krzynowłoską przyłączono do dekanatu dzierzgowskiego.

/na podst.: Maria Przytocka. Historia Parafii Krzynowłoga Mała. Krzynowłoga Mała 2001 r./

Back to Top